SJAJNE VESTI O OSVETLJAVANJU SOMBORA

Nadzor nad osvetljenjem somborskih ulica pominje se u obavezama gradskog konzula još 1813. godine. Prvi trag o sistemskom osvetljenju središta grada potiče iz 1828. godine, kada je osam lampi postavljeno ispred Gradske kuće, a četiri godine kasnije i oko zgrade Županije (po potrebi su bili osvetljavani i vašari ili svetkovine).

Polovinom XIX veka gradska uprava je zaključila da su mnogi ulični fenjeri razbijeni. Tada je gradonačelnik Stevan Lalošević predložio nabavku 50 novih fenjera, koji bi bili postavljeni po važnijim ulicama i na pijaci. Prema podatku iz 1854. godine, svaki fenjer je, tokom noći, trošio oko tri decilitra ulja od repice, a svetleo je pomoću stenjka (fitilja).

Godine 1858. središnje gradske ulice osvetljavale su 53 latern-lampe (viseća fenjera). Početkom šezdesetih godina XIX veka rasveta je postala petrolejska, pa je 1863. god. grad za nabavku fotogena (kerozina), kao i za metalnu burad u kojoj je kerozin bio smešten, isplatio 1.745 forinti.
Do 1871. god. u Somboru je bilo 250 lampi za osvetljavanje, a o njihovom paljenju i gašenju brinuli su plaćeni gradski poslužitelji (drombovi), kojih tada bilo petoro, a kasnije osmoro. Lampe su paljene sa prvim sumrakom i gašene su u dva časa iza ponoći.

GASNO I ELEKTRIČNO OSVETLJAVANJE

Tokom 1871/72. god. grad je pregovarao sa berlinskim industrijalcem Egersom o uvođenju gasnog umesto petrolejskog osvetljenja. Iz Berlina je iste godine stiglo 220 novih lampi. Rasvetu je 1883. god. obezbeđivalo 290 uličnih lampi koje, pri noćima punog meseca, nisu paljene. Neke od svetiljki u samom središtu grada bile su postavljene na tipske kandelabre. U leto iste godine vođena je i javna rasprava o uličnom osvetljenju, a odlučivalo se između gasnog i električnog osvetljenja. Tom prilikom električno osvetljenje proglašeno je za zabludu, sa tvrdnjom da je neprimenjivo u Somboru. Tek 22 godine kasnije, u jesen 1905. godine, nakon izgradnje gradske električne centrale, zasvetleće na somborskim ulicama i prve električne svetiljke, postavljene na visoke stubove.

Veliki pozdrav iz Sombora

SJAJNO!

  elektricne svetiljke, elektricno osvetljenje, fenjeri, fitilj, fotogen, kandelaberi, kerozin, lampe, osvetljavanje sombora, petrolej, sistemsko osvetljenje, sjajne vesti, sombor, stenjak, top vesti